Twee uur voor aankomst in Amsterdam, ‘s morgens rond half zes toen de passagiers waren gewekt voor het ontbijt, klonk een oproep over de intercom. Of er een arts aan boord is? Stel dat er geen arts aan boord is, zeg ik tegen J, zal ik jou maar aanmelden? Als je het maar uit je hoofd laat, antwoordt zij, er is vast wel een arts aan boord. Maar als er geen arts aan boord is, dan ben jij vermoedelijk degene met de meeste medische kennis, toch? Dan volgt er wel een nieuwe oproep, concludeert J.
van Taiwan terug naar Nederland
Vlucht KL808 vliegt van Manilla via Taipei naar Amsterdam. Wij hebben op vrijdag 17 januari 2020 twee stoelen met extra beenruimte geboekt bij de uitgang rechts in het midden van het vliegtuig. We hebben drie weken met onze zoon D rondgereisd in Taiwan en zijn met een huurauto het eiland rondgereden. Ik vind Taiwan een paradijselijk eiland voor een vakantie in onze winter. Het weer lijkt er dan op ons voorjaar en de mensen zijn er vriendelijk, beleefd en behulpzaam. Het eiland heeft hoge bergen, tropische bossen, stille stranden en drukke miljoenensteden. D zal een week later naar Nederland vliegen omdat hij nog een paar dagen nodig heeft voor de afronding van zijn studie.
In Taiwan was corona de afgelopen weken al volop in het nieuws. De Chinese regering ontkent de uitbraak van een geheimzinnig virus waarvan de ziekte op SARS lijkt. De Taiwanezen hebben een pijnlijke les geleerd ten tijde van die SARS epidemie en ze vertrouwen de Chinese regering niet. Er zijn beelden op televisie geweest van lijken op straat in de Chinese stad Wuhan.
er zal een medisch team klaarstaan
Vlak voor de landing op Schiphol wordt er omgeroepen dat de passagiers bij aankomst bij de gate moeten blijven zitten. We moeten wachten tot de zieke passagier het vliegtuig heeft verlaten. Er is om een ambulance en medisch team verzocht en dat medisch team zal de patiënt naar buiten brengen. Pas daarna mogen de veiligheidsgordels los en kunnen we het vliegtuig op de gangbare manier verlaten. Een stewardess komt op het klapstoeltje tegenover ons zitten en ik vraag of er een arts aan boord is? Ja, er hebben zich zelfs twee artsen gemeld en die hebben samen de passagier bijgestaan. De man is plotsklaps ernstig ziek geworden en is in de pantry voorin het vliegtuig neergelegd. Er is naar het ziekenhuis in Amsterdam gebeld en er zal een medisch team klaar staan. Toch bijzonder, zegt de stewardess, dat er eigenlijk altijd als het nodig is een arts aan boord blijkt te zijn. Gelukkig maar, beamen wij.
Een minuut of vijf na aankomst bij de gate gaat het lampje van de veiligheidsgordels uit en begint de uittocht uit het vliegtuig. We lopen één voor één langs de pantry voorin het vliegtuig. Daar ligt een man in een deken gewikkeld op een eenvoudige brancard. Hij heeft een beademingsmasker op met een zuurstoffles daaraan. Het medisch team zit waarschijnlijk nog aan de koffie, ‘s morgens om half acht, denk ik. Dat zal nu even belangrijker zijn.
Corona…, fluistert J.
in China en Nederland
Twee dagen later geeft de Chinese regering toe dat er een virusuitbraak in en om Wuhan is met mogelijk dodelijke afloop. De Chinese arts die het aan de wereld geopenbaard heeft is daarvoor naar de gevangenis gestuurd. Hij overlijdt enkele dagen later. De Chinese bevolking reist ondertussen in groten getale naar hun geboorteplaats om op 25 januari het Chinese nieuwjaar te vieren. Het jaar van de rat. In grote meerderheid kunnen zij daarna niet meer terugreizen naar hun woonplaats; zij zitten vast, China is op slot.
Vijf weken na het Chinese nieuwjaar, op 27 februari, is minister Bruno Bruins te gast in een praatprogramma op de Nederlandse televisie. Het is het eerste optreden van Nederlandse autoriteiten over het coronavirus dat in China en Italië duizenden mensen ernstig ziek maakt. De minister wordt vergezeld door een medewerker van het RIVM. Wie dat is, weet ik niet meer; misschien is het Jaap van Dissel zelf die we toen nog niet kenden. Het is daags voor de ingelaste ‘coronashow’ van Rob Trip op Nederland 1 waarin de eerste Nederlandse patiënt met een briefje aan Bruins en het Nederlandse volk wordt geopenbaard.
het briefje
Bruno Bruins voelt zich zichtbaar ongemakkelijk in het praatprogramma. Hij kan geen vragen over de aard van de ziekte en de verspreiding van het virus beantwoorden. Hij heeft absoluut geen idee waar het allemaal over gaat, of wekt tenminste die indruk. De man van het RIVM redt hem telkens uit de netelige situatie door de hakkelende en kwakkelende minister bij te springen.
De volgende dag, tijdens Trips ‘coronashow’, blijkt de minister beter voorbereid. Hoewel hij blijft hakkelen weet hij wel met welke symptomen de ziekte gepaard gaat en hoe het virus zich verspreidt. En toen kwam dat briefje, dat briefje dat Bruins wordt aangereikt, waarmee hij ‘s lands eerste coronapatiënt openbaart, de man uit Loon op Zand… Ik zeg je, dat briefje, dat was gescript, geregisseerd. Corona was al veel eerder in Nederland gearriveerd.
18 april 2020